شرکت تعاونی تولید و مصرف چیست؟

وب سایت حقوقی یاروکیل به معرفی و بررسی تخصصی شرکت تعاونی تولید و مصرف چیست؟ و نکات مهم شرکت تعاونی تولید و مصرف پرداخته تا به بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.

مقدمه شرکت تعاونی تولید و مصرف :

شرکت های تجاری ، دارای شخصیت و دارایی مستقل بوده و اشخاص برای انجام فعالیت های بازرگانی و تجاری ، ان ها را تاسیس می کنند .

شرکت های تجاری ، محدودیت های شرکت مدنی و مالکیت مشاع را نداشته و بنابراین افراد ترجیح می دهند برای انجام فعالیت تجاری مورد نظر خود از قالب شرکت های تجاری استفاده کنند .

انواع شرکت های تجاری :

قانون گذار به موجب ماده ی ۲۰ قانون تجارت ، هفت نوع شرکت تجاری را نام برده است .

1. شرکت سهامی ( شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص )
2. شرکت تضامنی
3. شرکت نسبی
4. شرکت با مسئولیت محدود
5. شرکت مختلط سهامی
6. شرکت مختلط غیر سهامی
7. شرکت تعاونی تولید و مصرف

در این مقاله ، به بررسی شرکت تعاونی تولید و مصرف و قواعد حاکم بر آن ها می پردازیم .

به موجب قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران ، اهداف تاسیس و تشکیل شرکت تعاونی را بیان کرده است .

اهداف بخش تعاونی :

ماده ی یک قانون فوق ، اهداف متفاوتی را برای تشکیل و تاسیس بخش تعاونی پیش بینی نموده است که در ادامه ی این قسمت ، برخی از ان ها را بیان می کنیم :

• کمک به تامین عدالت اجتماعی و توانمند سازی اقشار کم درآمد و متوسط
• توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون عمومی میان همه ی مردم
• ممانعت از تبدیل شدن دولت به کارفرمای مطلق
• تامین کردن شرایط و امکانات کار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال کامل

قانون گذار دولت را جهت حمایت و هماهنگی با اهداف فوق موظف کرده و بنابراین باید در برنامه ریزی های عمومی ، به اهداف مذکور توجه شود .

مفاد اساسنامه :

اساسنامه ی شرکت تعاونی تولید و مصرف،باید شامل موارد زیر باشد :

•  ذکر نام شرکت تعاونی با قید عبارت ” تعاونی “
• هدف تاسیس شرکت
• موضوع شرکت
• نوع شرکت تعاونی
•  حوزه ی عملیات شرکت
• تعیین مدت شرکت
• مرکز اصلی عملیات شرکت
•  ذکر نشانی شرکت
• میزان سرمایه ی شرکت
• تعیین  مقررات مربوط به عضو
• ارکان شرکت تعاونی
• تعیین مقررات مالی و کار شرکت
• تعیین قواعد انحلال و تصفیه

تعداد اعضای تعاونی :

به موجب ماده ی ۶ قانون بخش تعاونی ، تعداد اعضای شرکت تعاونی ، با توجه به سرمایه ی شرکت ، فرصت شغلی ، نوع فعالیت و هم چنین با رعایت اصل عدم تمرکز و تداول ثروت ، به وسیله ی ایین نامه ای که به تصویب وزارت تعاون رسیده است تعیین خواهد شد اما در هر صورت تعداد اعضای شرکت تعاونی نباید از ۷ نفر کم تر باشد .

شرایط عضویت در شرکت تعاونی :

هر نوع شرکتی روش هایی برای عضویت و ثبت دارد که در مقاله ثبت شرکت های تضامنی نیز درمورد روش ها ثبت این نوع شرکت توضیحاتی آمده است و در این قسمت با به برسی شرایط عضویت در شرکت های تعاونی پرداخته ایم.

اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی که به اهداف بخش تعاونی و اساسنامه ی قانونی شرکت ملتزم باشند در صورت داشتن شرایط زیر ، می توانند در شرکت تعاونی عضویت یابند .

•  داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• عدم ممنوعیت قانونی و محجوریت
• خرید حداقل سهام تعیین شده در اساسنامه
•  درخواست کتبی عضویت و تعهد به رعایت مقررات اساسنامه ی شرکت
• عدم عضویت در تعاونی مشابه

 

خروج عضو از تعاونی :

اعضا می توانند به صورت اختیاری از شرکت تعاونی خارج شوند و نمی توان آن ها را از این کار منع کرد .

اعضای متخصص عضو تعاونی تولید ، حداقل ۶ ماه قبل از استعفای خود باید شرکت را کتبا از تصمیم خود آگاه سازند .

در صورتی که خروج عضو منجر به وارد شدن ضرر به شرکت تعاونی گردد ، عضو ملزم به جبران خسارت می باشد .

عضو شرکت تعاونی در موارد زیر از شرکت اخراج خواهد شد :

• در صورتی که عضو هر یک از شرایط عضویت را که در بالا مطرح کردیم را از دست بدهد .
• در صورتی که عضو مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی خود را رعایت نکرده باشد ، پس از دو اخطار کتبی توسط هیات مدیره ی شرکت به فاصله ی ۱۵ روز و گذشت ۱۵ روز از تاریخ اخطار دوم به تصویب مجمع عمومی عادی ، اخراج خواهد شد .
• اگر عضو عملی مرتکب شود که منجر به ورود زیان مادی به تعاونی شده و عضو نتواند ظرف یک سال زیان وارده را جبران نماید و یا اعمالی مرتکب شود که به حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد اورد و یا با شرکت تعاونی رقابتی نا سالم داشته باشد ، از شرکت اخراج خواهد شد .

سرمایه ی شرکت :

اموال و دارایی هایی که جهت تاسیس تعاونی و یا افزایش سرمایه ی قبلی در اختیار شرکت قرار می گیرد،سرمایه ی ان را تشکیل می دهد .

به موجب ماده ی ۱۷ قانون بخش تعاونی ، در شرکت های تعاونی ، حداقل پنجاه و یک درصد سرمایه ی شرکت باید توسط اعضای آن تامین شده و ما بقی سرمایه ، ممکن است که توسط وزارتخانه ها ، سازمان ها ، شرکت های دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت و هم چنین بانک ها ، شهرداری ها ، شوراهای اسلامی و سایر نهاد های عمومی ، با توجه به بند ۲ اصل چهل و سه قانون اساسی ، از طریق دادن وام بدون بهره و یا هر راه مشروع دیگر مانند مضاربه ، مزارعه ، اجاره و .. تامین نمایند بدون آن که در شرکت عضو باشند .

سهم سرمایه گذاری دولت با توافق طرفین ، به تدریج باز پرداخت شده و صد در صد سرمایه به خود تعاونی تعلق خواهد گرفت .

برای استفاده از وام و کمک های مالی دولتی ، ماده ی ۱۹ قانون بخش تعاونی بیان می دارد که اولویت با تعاونی هایی می باشد که از بانک ها وام بدون بهره مطابق قانون عملیات بانکی ، دریافت نکرده باشند .

سهم اعضا در شرکت :

ماده ی ۲۰ قانون بخش تعاونی بیان می دارد که اعضا در تامین سرمایه ی شرکت دارای سهم‌ برابر می باشند مگر ان که مجمع عمومی  تادیه ی سهم بیشتر توسط اعضا را تصویب نماید که حداقل و حداکثر سهم ها باید در حدودی باشد که وزارت تعاون متناسب با نوع و تعداد اعضای تعاونی تعیین می کند .

تشکیل شرکت تعاونی :

برای ثبت و تشکیل شرکت تعاونی ، باید حداقل یک سوم سرمایه ی آن تادیه شود و در صورتی که سرمایه به صورت غیر نقدی باشد ، باید تماما تقویم و تسلیم شود .

اعضای تعاونی باید مبلغ پرداخت نشده از سهم خود را ظرف مهلتی که در اساسنامه معین شده است ، پرداخت نمایند .

مسئولیت اعضا :

مسئولیت اعضای تعاونی ، تا میزان سهم ان ها در شرکت می باشد .

دستگاه های عمومی تامین کننده ی سرمایه ی شرکت تعاونی ، به میزان سرمایه ای که به ان ها تعلق دارد ، دارای مسئولیت خواهند بود و مگر آن که در قرار داد منعقد شده ترتیب دیگری شرط شده باشد .

ذخایر قانونی و اندوخته ی احتیاطی شرکت :

• ذخیره ی قانونی :

به موجب ماده ی بیست و پنج قانون بخش تعاونی ، از سود خالص شرکت های تعاونی در هر سال مالی باید به تصویب مجمع عمومی عادی حداقل پنج درصد به عنوان ذخیره ی تعاونی به حساب ذخیره ی قانونی منظور شود .

منظور نمودن ذخیره ی قانونی تا زمانی که میزان آن به یک چهارم معدل سرمایه ی سه سال اخیر شرکت برسد ، الزامی خواهد بود .

تعاونی ها می توانند با اختیار خود ذخیره ی قانونی را تا حداکثر یک دوم آن برای افزایش سرمایه ی خود به کار برند .

• اندوخته ی احتیاطی :

حداکثر پنج درصد از سود خالص شرکت ، به عنوان اندوخته ی احتیاطی با پیشنهاد هیات مدیره و با تصویب مجمع عمومی عادی ، منظور خواهد شد و طریقه ی مصرف آن را مجمع عمومی عادی شرکت معین خواهد کرد .

انواع شرکت تعاونی :

شرکت تعاونی،به دو نوع تعاونی تولید و تعاونی توزیع تقسیم می شود که در ادامه هر یک را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

کاربر گرامی شاید علاقه مند باشید بدانید که انواع شرکت سهامی نیز چه هستند از این رو را نیز در مقاله شرکت سهامی چیست را مطالعه کنید.

شرکت تعاونی تولید :

ماده ی بیست و شش قانون بخش تعاونی ، شرکت تعاونی تولید را به  صورت زیر تعریف نموده است .

شرکت تعاونی تولید ، شرکتی است که در امور مرتبط با کشاورزی ، دامداری ، شیلات ، معدن ، عمران شهری ، روستایی و عشایری ، پرورش و صید ماهی و .. فعالیت می کند .

شرکت های تعاونی تولید ، با توجه به نقش حساس و مهمی که در اقتصاد کشور خواهند داشت ، در کلیه ی اولویت ها و حمایت های مرتبط با تعاونی ها دارای حق تقدم می باشند .

شرکت های تعاونی توزیع :

مطابق ماده ی بیست و هفت قانون بخش تعاونی ، شرکت تعاونی توزیع شرکتی می باشد که نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان خود را در چارچوب مصالح عمومی و جهت کاهش قیمت ها و هزینه ها ، بر طرف می نماید .

شرکت های تعاونی توزیع مرتبط با تامین کالا و مسکن و سایر نیازمندی های عشایر ، کارگران و روستاییان و کارمندان ، در گرفتن سهمیه ی کالا و حمایت های دولتی و بانکی دارای اولویت می باشند .

شرکت ها و موسسات دولتی و تعاونی ، موظفند که شرکت های تعاونی را در معاملات خود ، اولویت دهند .