شرکت سهامی عام|شرایط و نکات مهم شرکت سهامی عام|
شرکت سهامی عام چیست؟
وب سایت حقوقی یاروکیل به معرفی و بررسی تخصصی شرکت سهامی عام چیست؟و نکات مهم شرکت سهامی عام پرداخته تا به بهترین نحو شما را از حق و حقوقتان آگاه سازد.
مقدمه شرکت سهامی عام ، تشکیل و سرمایه ی آن :
امروزه افراد به دلایل مختلف ، به منظور کسب سود و فعالیت در زمینه های تجاری ، به تشکیل و تاسیس شرکت های تجاری اقدام می کنند .
ماده ی ۲۰ قانون تجارت ایران ، به معرفی انواع شرکت های تجاری شناخته شده در حقوق ایران پرداخته است .
به موجب ماده ی فوق ،انواع شرکت های تجاری ،عبارتند از :
- شرکت سهامی
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت نسبی
- شرکت تضامنی
- شرکت مختلط غیر سهامی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت تعاونی تولید و مصرف
در این مقاله به شرکت سهامی عام و نحوه ی تشکیل و میزان سرمایه و سایر مسائل مرتبط با آن می پردازیم .
شرکت سهامی :
شرکت سهامی ، شرکتی است که سرمایه ی آن ، از قطعات سهام تشکیل شده و مسئولیت شرکا ، محدود به مبلغ اسمی سهام خود می باشد .
در واقع شرکت سهامی ، از نوع شرکت های سرمایه ای است .
شرکت سهامی ، شرکتی است که اصطلاحا شکلا تجاری است به این معنا که حتی اگر موضوع فعالیت های این شرکت تجاری نباشد ، باز هم شرکت ، شرکتی تجاری و بازرگانی محسوب خواهد شد .
تعریف سهم :
سهم به موجب ماده ی بیست و چهار لایحه ی اصلاحی قانون تجارت ، قسمتی از سرمایه ی شرکت سهامی می باشد که بیانگر میزان مشارکت ، تعهدات و منافع صاحب سهم در شرکت می باشد .
انواع سهم :
سهم به دو نوع با نام و بی نام تقسیم می شود :
سهام با نام ، سهامی است که نام دارنده ی آن بر روی آن درج شده است و نحوه ی انتقال آن ، دارای تشریفات ثبت در دفتر ثبت سهام شرکت می باشد اما سهام بی نام ، همانند اسناد در وجه حامل ، با قبض و اقباض منتقل می شود و دارنده ی آن ، مالک آن می باشد مگر آن که خلاف این امر اثبات شود .
انواع شرکت سهامی :
شرکت سهامی ، با توجه به نحوه ی تامین سرمایه ی آن ، به دو نوع شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص تقسیم می شود .
شرکت سهامی خاص :
شرکتی است که سرمایه ی مورد نیاز برای تشکیل این شرکت ، توسط موسسین شرکت تامین می شود .
شرکت سهامی عام :
شرکتی است که بخشی از سرمایه ی آن از طریق فروش سهام به مردم تامین می شود .
در ادامه ی این مقاله ، به بررسی مقررات و قواعد حاکم بر این شرکت می پردازیم .
حداقل تعداد شرکا :
در شرکت سهامی عام ، حداقل تعداد شرکا ، باید ۵ نفر باشد .
سرمایه ی شرکت سهامی عام :
مطابق ماده ی ۵ لایحه ی اصلاحی قانون تجارت ، میزان سرمایه ی شرکت سهامی ، باید بیشتر از ۵ میلیون ریال باشد .
اگر پس از تاسیس شرکت ، سرمایه ی آن ، به هر علت از این مقدار کاهش یابد ، ظرف یک سال ، باید میزان سرمایه را تا حداقل مقرر ( ۵ میلیون ریال ) افزایش داده و یا شرکت را به نوع دیگری از انواع شرکت ها تبدیل کرد در غیر این صورت ، هر شخص ذینفعی می تواند از دادگاه صالح ، انحلال شرکت را تقاضا کند .
نحوه ی تعهد سرمایه :
چگونگی تعهد سرمایه در شرکت سهامی عام ، به این صورت است که در ابتدا باید حداقل ۲۰ درصد سرمایه را موسسین شرکت تعهد نمایند و حداقل سی و پنج در صد از این مقدار تعهد شده را در حسابی تحت عنوان شرکت در شرف تاسیس نزد یکی از بانک ها بسپارند . مابقی سرمایه توسط خریداران سهام تعهد شده و برای تشکیل سرمایه ، حداقل باید ۳۵ در صد از کل سرمایه ، پرداخته شده باشد .
برای فهم بهتر به مثال زیر توجه کنید :
فرض کنید میزان کل سرمایه ی در نظر گرفته شده برای شرکت ، مبلغ ده میلیون ریال باشد .
۲۰ درصد از این مبلغ باید توسط موسسین تعهد شود . یعنی موسسین تعهد می کنند که این ۲۰ درصد را بپردازند . بنابراین ۲ میلیون ریال توسط موسسین تعهد شده است .
۳۵ در صد از این ۲۰ درصد باید پرداخته شود فلذا ۷۰۰ هزار ریال باید توسط موسسین پرداخت شود .
مابقی سرمایه ، ( ۸ میلیون ریال ) باید توسط خریداران سهام ( مردم ) تامین شود .
در نهایت برای تاسیس شرکت حداقل ۳۵ درصد کل سرمایه ( سه میلیون و پانصد هزار ریال باید پرداخته شود که ۷۰۰ هزار ریال ان توسط موسسین پرداخته شده و بنابراین دو میلیون و هشتصد هزار ریال باید توسط خریداران سهام پرداخت شود تا امکان تاسیس شرکت وجود داشته باشد .
پرداخت سرمایه به صورت غیر نقد :
ممکن است که موسسین یا خریداران سهام ، بخواهند به صورت غیر نقد سرمایه ی تعهد شده را بپردازند . در این صورت باید عین و یا مدارک مالکیت آن مال را در همان بانکی که جهت پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است ، تودیع و گواهی دریافت شده از بانک را به ضمیمه ی اظهار نامه و سایر ضمائم به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم نمایند .
چگونگی تشکیل شرکت سهامی عام :
پس از بررسی میزان و نحوه ی پرداخت سرمایه ی شرکت سهامی آن ، می خواهیم به چگونگی تاسیس شرکت بپردازیم .
مطابق ماده ی ۶ لایحه ی اصلاح قانون تجارت ، پس از تعهد و پرداخت سرمایه ی شرکت به نحو فوق ، اظهارنامه و طرح اساسنامه ی شرکت و طرح اعلامیه ی پذیره نویسی سهام که به امضای کلیه ی موسسین رسیده باشد ، به اداره ی ثبت شرکت ها تحویل داده می شود .
اظهارنامه ، در حکم شناسنامه ی شرکت و اساسنامه ، در حکم قانون اداره ی شرکت می باشد .
مفاد اظهارنامه :
اظهارنامه ، باید حاوی اطلاعات زیر باشد و با قید تاریخ ، به امضای کلیه ی موسسین رسیده باشد .
- نام شرکت
- هویت کامل و اقامتگاه موسسین
- موضوع شرکت
- مبلغ سرمایه ی شرکت
- تعداد سهام با نام و بی نام شرکت
- مرکز اصلی شرکت
- مدت شرکت
- میزان تعهد هر یک از موسسین و مبلغی که پرداخت کرده اند .
مفاد اساسنامه :
اساسنامه باید با قید تاریخ به امضای موسسین برسد .
ماده ی ۸ لایحه ی اصلاح قانون تجارت ، اطلاعاتی که باید در اساسنامه درج شود را بیان داشته است که در زیر به برخی از ان ها اشاره می کنیم .
- نام شرکت
- موضوع شرکت
- مدت شرکت
- مرکز اصلی شرکت
- مبلغ سرمایه ی شرکت
- نحوه ی انتقال سهام با نام
- مواقع و ترتیب دعوت مجامع عمومی
- تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران
- نحوه ی تغیر اساسنامه
مرجع ثبت شرکت ها ، پس از تایید و موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار ، پس از مطالعه اظهارنامه و ضمائم ان ، اجازه ی انتشار اعلامیه ی پذیره نویسی را می دهد . همچنین میتوانید اساسنامه و روش ثبت شرکت های تضامنی را در مقاله مربوط مطالعه نمایید
تعریف پذیره نویسی :
پذیره نویسی به معنای فرایند خرید اوراق بهادار از ناشر و پرداخت و تعهد به پرداخت مبلغ آن می باشد .
فرایند پذیره نویسی :
پس از انتشار اعلامیه ی پذیره نویسی در جرایم ، اشخاصی که قصد خرید سهام شرکت را دارند ، با مراجعه به بانک ، ورقه ی تعهد سهام را امضا و مبلغی را که باید بپردازند را پرداخته و رسید دریافت می کنند .
تاسیس و تشکیل شرکت :
پس از اتمام مرحله ی پذیره نویسی ، موسسین بررسی کرده و پس از احراز تعهد تمام سرمایه ، و پرداخت حداقل سی و پنج درصد آن ، به تعیین تعداد سهام هر یک از سهامداران و در نهایت دعوت مجمع عمومی موسسین اقدام می کنند .
وظایف مجمع عمومی موسس :
این مجمع ، در راستای تشکیل شرکت ، در ابتدا به اصلاح طرح اساسنامه و تصویب آن پرداخته و سپس بازرس و مدیران شرکت را انتخاب می نماید .
بازرس و مدیران باید کتبا قبول سمت کرده و از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب خواهد شد .
ثبت شرکت :
مطابق ماده ی ۱۹ لایحه ی اصلاح قانون تجارت ، ثبت شرکت باید حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ تسلیم اظهار نامه به مرجع ثبت شرکت ها ، انجام گیرد .
در غیر این صورت ، به در خواست هر یک از موسسین و یا پذیره نویسان ، مرجع ثبت شرکت ها گواهی نامه ای حاوی عدم ثبت شرکت صادر و به بانک ارسال می کند و اشخاص می توانند به بانک مراجعه کرده و تعهد نامه و وجوه پرداختی خود را مسترد کنند . هر گونه هزینه ای که برای تاسیس شرکت شده باشد نیز بر عهده ی موسسین ان می باشد .
شرکت سهامی خاص :
در پایان به بررسی شرکت سهامی خاص و تفاوت ان با شرکت سهامی عام می پردازیم .
شرکت سهامی خاص ، شرکتی است که سرمایه ی آن به قطعات سهام تقسیم شده است و تفاوت اصلی آن با شرکت سهامی عام ، این است که تمامی سرمایه ی شرکت ، باید توسط موسسین تعهد و پرداخت شود و دیگر امر پذیره نویسی در این شرکت وجود ندارد .
حداقل تعداد شرکا در شرکت سهامی خاص ۳ نفر می باشد .
حداقل میزان سرمایه ی لازم برای تشکیل شرکت ، یک میلیون ریال است .
برای تاسیس و تشکیل شرکت سهامی خاص ، اظهارنامه ، اساسنامه و صورت جلسه ی انتخاب بازرس و مدیران به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم می شود .
